تومور های نخاعی

نخاع در اسکلت استخوانی ستون فقرات قرار دارد. زمانی که فرد دچار تومور نخاعی می شود در واقع تومورهای سرطانی خوش خیم و یا بدخیم که حاصل از رشد توده های بافتی سرطانی است در کانال استخوانی ستون فقرات و روی نخاع ایجاد می شود. این تومور ها می توانند خوش خیم یا بدخیم باشند، اما ایجاد تومور های بدخیم ندرتا در کانال استخوانی ستون فقرات ایجاد می شود، در واقع این گونه تومور ها از قسمتی غیر از ستون فقرات رشد کرده و در مرحله بعد به ستون فقرات راه می یابند.بعضا این تومور ها با ویژگی خوش و یا بدخیم بودن می توانند تهدید کننده جان بیماران باشند. لذا پیشگیری از درد های کمری و پیگیری در صورت تجربه آن می تواند بیماران را از ابتلا به عارضه تومورهای نخاعی برهاند. تومورها ممکن است در هر جایی از بدن رشد کنند و عملکردهای مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهند. تومورهای ستون فقرات که با عنوان تومور نخاعی نیز شناخته می‌شوند، یکی از انواع تومورها هستند که ممکن است در حالت خوش‌خیم یا بدخیم بروز پیدا کنند. در صورت بروز چنین مشکلاتی قدم اول مراجعه به پزشک متخصص مغز و اعصاب و شناخت دقیق نوع و محل تومور است. پزشک ممکن است بر حسب نیاز شما، روش‌های درمانی مختلفی را پیشنهاد کند. جراحی تومور نخاعی یکی از روش‌های درمان است که در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت می‌کنیم.

علائم تومور نخاعی

• احساس بی حسی دست و پاها در پی درد های ناحیه گردن و کمر

• اختلالات دفعی

• درد در ناحیه مرکزی ستون فقرات به هنگام صبح

• درد تشدید شده در صورت لمس ناحیه وجود تومور نخاعی

• عدم تسکین درد با استراحت کافی

• درد ناحیه کمر همراه با بی اشتهایی

• کاهش وزن

• احساس تهوع

• تب و لرز

راه تشخیص تومور های نخاعی

• آزمایش مایع نخاعی

• میلوگرام

• تصویر برداری رادیونوکائیدی

• آزمایش PET یا توموگرافی با نشر پوزیترون

• رادیوگرافی ستون فقرات

• تهیه عکس رادیولوژی

• آم ار ای

• سی تی اسکن

• بیوپسی

انواع روش‌های جراحی تومور نخاعی

جراحی کم تهاجمی

این روش شامل ایجاد برش‌های نسبتا کوچک و زمان بهبودی کوتاه‌تر است. جراحی زمانی کم تهاجمی در نظر گرفته می‌شود که شامل برش‌های کوچک (مانند نیم اینچ یا کمتر) و حداقل اختلال در بافت باشد. اکثر روش‌های کم تهاجمی به صورت سرپایی انجام می‌شوند، به این معنی که بیمار می‌تواند در همان روز به خانه برود. روش‌های کم تهاجمی را می‌توان در چند حالت مختلف به کار گرفت:

-ورتبروپلاستی: این روش شامل وارد کردن یک سوزن از طریق یک برش کوچک در پشت است به طوری که یک سازه استخوانی پزشکی را می‌توان در مهره شکسته قرار داد تا فضاهای خالی را پر کند و به عنوان یک قالب داخلی برای تثبیت استخوان عمل نماید. این درمان برای کاهش درد، جلوگیری از فروپاشی بیشتر مهره و بازیابی تحرک بیمار طراحی شده است.

- کایفوپلاستی: علاوه بر تزریق سازه استخوان به مهره در روش قبل، کایفوپلاستی مرحله اضافی را نیز دارد که ابتدا یک بالون را به استخوان وارد کرده و آن را باد می‌کند تا حفره ایجاد کند. این درمان برای توقف درد ناشی از شکستگی ستون فقرات و تثبیت استخوان از طریق گچ‌گیری داخلی طراحی شده است.

-کمومبولیزاسیون ترانس شریانی: این روش شامل ایجاد یک برش کوچک در ران برای دسترسی به شریان فمورال است. یک کاتتر که توسط یک سیم هدایت می‌شود از طریق سیستم عروقی با کمک تصویربرداری به سمت تومور هدایت می‌شود. هنگامی که تومور پیدا شد، یک عامل شیمی درمانی مستقیماً به تومور تزریق می‌شود تا تومور را کوچک کرده یا از بین ببرد تا فشار روی ریشه‌های عصبی فردی یا نخاع برداشته شود.

جراحی باز

به طور کلی، از اعمال جراحی باز معمولاً در بیماران مبتلا به تومورهای متاستاتیک ستون فقرات اجتناب می‌شود. بیماران مبتلا به سرطان متاستاتیک مستعد ابتلا به عوارضی هستند که مزایای بالقوه جراحی ممکن است ارزش خطرات آن را نداشته باشد. معمولا این روش جراحی در مورد بیماران دارای نقایص عصبی (مانند ضعف، از دست دادن کنترل عضلانی ناشی از فشرده سازی نخاع) و یا بی ثباتی قابل توجه ستون فقرات انجام می‌شود. این احتمال وجود دارد که تثبیت مهره پس از برداشتن تمام یا بخشی از تومور ضروری باشد که می‌تواند همزمان و به عنوان بخشی از همان جراحی انجام گیرد. این روش با برش‌های بزرگتر و دوره نقاهت طولانی‌تر انجام می‌شود.

عوارض بعد از عمل تومور نخاعی

در قدیم عارضه ترسناک بعد از جراحی نخاع داخل حفره ای، فلج شدن بود. خوشبختانه، خطر فلج کامل بعد از جراحی نخاع امروزه بسیار کم شده است (زیر 5 درصد).
احتمال اختلال عملکرد عصبی قابل توجه پس از جراحی در درجه اول به شرایط عصبی قبل از عمل مربوط می شود:
کسی که قبل از جراحی از نظر عصبی، طبیعی یا نزدیک به حالت طبیعی باشد، شانس خوبی دارد که که از طریق جراحی برداشتن موفق تومور (یعنی بیشتر از 80 درصد) تغییر کمی در عملکرد عصبی داشته باشد. با این حال، هنگامی که نقایص عصبی قابل توجهی قبل از جراحی وجود داشته باشد، احتمال زوال و بدتر شدن عملکرد پس از جراحی بیشتر است. به علاوه، بعید است عملکردی که قبل از جراحی از دست رفته است، بازیابی شود.
برای بهبودی عصبی، تقریباً همه ی افراد تا حدی به فیزیوتراپی نیاز دارند. این مقدار می تواند مدت کوتاهی و یا مدت طولانی تری و به صورت سرپایی برای افراد متفاوت باشد. گاهی اوقات، درمان شدیدتر به صورت بستری در یک مرکز توان بخشی نیاز است.
از دیگر عوارض جراحی تومور نخاعی می توان به نشت مایع مغزی نخاعی از طریق برش اشاره کرد. این حالت به ویژه در بیمارانی که قبل از جراحی در مقطعی تحت پرتو درمانی قرار گرفته اند، دیده می شود. عفونت و خونریزی بعد از عمل خوشبختانه بسیار نادر است.
در طولانی مدت پس از جراحی، به ویژه هنگامی که رویکرد جراحی شامل بسیاری از سطوح مهره ای ستون فقرات باشد، خطر تغییر شکل پیشرونده ستون فقرات وجود دارد. این امر به هوشیاری با معاینات بالینی و گرافی با اشعه ایکس در فواصل منظم و در صورت لزوم وجود جراح ارتوپد نخاعی نیاز دارد