دیسک توراسیک (Thoracic Disc) چیست و چگونه به وجود میآید؟
بیرون زدگی دیسک توراسیک (Thoracic disc) عنوان یکی از اختلالاتی است که در ستون فقرات اتفاق میافتد. ناحیه پشتی (توراسیک) ستون فقرات شامل ۱۲ مهره است که از مهره شماره یک توراسیک T1 تا مهره شماره T12 امتداد می یابد. مشکلات دیسک توراسیک نسبت به دیسک های گردنی و کمری شیوع کمتری دارند و علت آن تحرک کمتر مهره ها در ناحیه پشتی به دلیل حمایت ستون فقرات است. علی رغم شیوع کمتر دیسک های توراسیک (Thoracic Disc) از اهمیت بالایی برخوردارند چرا که باعث فشار بر نخاع و میلوپاتی می شوند، همچنین دسترسی به دیسک های توراسیک (Thoracic Disc) بسیار سخت و در نتیجه جراحی آنها مشکل و مورد بحث است.
در این بیماری، هسته مرکزی و نرم ستون فقرات از دیواره سفت بیرونی آن خارج میشود و وارد فضای کانال نخاعی میگردد. اجزای خارجشده دیسک میتوانند باعث فشار و آسیب به طناب نخاعی فرد مبتلا گردند و به بروز درد در این ناحیه منجر شوند.
همچنین این امکان وجود دارد که با این عارضه، دردهایی در ناحیه قفسهسینه فرد مبتلا روی دهد و همچنین عملکرد نامناسب طناب نخاعی، شکل بگیرد.
درمان تنگی نخاعی ناحیه ی توراسیک:
روشهای درمان غیر جراحی دیسک توراسیک
در برخی از موارد بروز دیسک توراسیک باعث درد بسیار زیادی میشود. بنابراین باید چند روز در منزل خود، استراحت کنید و فعالیتهای جسمانی خود را محدود نمایید.
همچنین این امکان وجود دارد که در چنین شرایطی، پزشک معالج برای کاهش دادن درد و برطرف شدن اسپاسم عضلانی، برخی از داروهای مسکن را نیز تجویز کند و یا مصرف داروهای ضد التهاب، مسدود کنندههای عصبی و یا شلکنندههای عضلانی را توصیه کند تا درد را کاهش دهد.
استفاده از چسب و پماد موضعی نیز در این مواقع به کاهش درد بیمار کمک میکند. در مواردی نیز تزریق درون مفاصل فاسد، به کاهش تورم و برطرف شدن فشار از روی مفاصل آسیب دیده منجر میگردد. فیزیوتراپی نیز روش درمانی دیگری برای این بیماری است.
رعایت یک برنامه فیزیوتراپی کامل، میتواند موجب تسکین درد و التهاب شود و از طرف دیگر، توانایی حرکتی فرد مبتلا به این دیسک را بهبود بخشد. همچنین این روش درمانی میتواند قدرت جسمانی فرد را نیز افزایش دهد.
بسیاری از پزشکان نیز برای درمان این عارضه ورزشهایی از قبیل: پیاده روی، دوچرخهسواری و تمرینات مخصوص برای عضلات مرکزی بدن را توصیه میکنند
درمان کانسرواتیو ( محافظه کارانه) به عنوان بهترین راه برای درمان این اختلال معرفی شده است. درمان شامل داروهای ضد التهابی و روند کاهنده درد و ورزش می باشد. انواع متفاوت مدیریت درد همراه با درمان فیزیکی نقش مفیدی در این روند دارند. تزریقات استروئیدها و نیز بلوک های عصبی ممکن است باعث کاهش درد بیمار در سطح قابل توجهی از نظر اداره ی بیماری شوند.
تزریق دارو با راهنمایی سونوگرافی
جدا از فرم درمان غیر جراحی، در این مورد اگر بیماری بسیار شدید باشد، گزینه ای برای روش جراحی محسوب می شود. لامینکتومی () ( Laminectomyبرداشت لامینای مهره ای) :
لامینکتومی نوعی جراحی است که در آن جراح بخشی یا تمام لامینا استخوان مهره را خارج میکند. لامینا قسمت پشتی هر مهره از ستون فقرات است و دیواره پشتی کانال نخاعی را تشکیل میدهد. نخاع از طریق این کانال نخاعی مرکز مهرهها عبور میکند. در برخی شرایط خاص ستون فقرات میتواند نخاع را فشرده و درد ایجاد کند.
فشار وارده بر نخاع معمولاً به دلیل رشد بیش از حد استخوان در داخل کانال نخاعی ایجاد میشود که ممکن است در افرادی که در ستون فقرات خود دچار آرتروز هستند، ایجاد شود. این رشد بیش از حد گاهی اوقات خار استخوان نامیده میشود که نوعی عارضه جانبی طبیعی در روند پیری در برخی از افراد است. عوامل دیگری مانند آسیب دیدگی بر اثر ضربه، فتق دیسک یا تومور هم باعث تنگی کانال نخاع میشوند. لامینکتومی با باز کردن کانال نخاع فشار کانال نخاعی و اعصاب نخاعی را کاهش دهد.
این عمل جراحی تحت عنوان decompressive laminectomy نیز شناخته میشود. لامینکتومی عمل جراحی رایج اما بزرگ است که دارای خطرات قابل توجه و عوارض بالقوهای است و تنها در صورت عدم کارایی سایر روشهای درمانی پزشکی در نظر گرفته میشود.
لامینکتومی نامی است در مورد انواع جراحی برداشتن مهره برای کاهش فشار بر نخاع استفاده میشود ولی در واقع این جراحی دو بخش اصلی دارد. لامینوتومی (laminotomy) که اصطلاحی برای برداشتن بخشی از لامینا و لامینکتومی اصطلاحی برای برداشتن تمام لامینا است.
کورپکتومی () (corpectomyبرداشت جسم مهره چند مهره مجاور و ایجاد فضای خالی و جایگزینی با استخوان پیوندی)
فرم های اولیه ی روش های جراحی هستند که پزشک به عنوان انتخاب اول درمانی بیمار آن را بر می گزیند. این روش امکان افزایش فضای را در بین طناب نخاعی ایجاد می کند تا باعث تسکین بیمار شود. از طرفی باعث ایجاد وضعیت مشخص وسیعی از نظر ثبات در طناب نخاعی می شود. روش جراحی با حداقل تهاجم هم گزینه مناسبی برای درمان بیماری در این روش جراحی می باشد. همچنین این روش برای کاهش فشار بر روی طناب نخاعی پیشنهاد می شود، بنابر این در حد زیادی باعث کاهش وسعت درد می شود. بنابر این، این دو روش جراحی به طور ویژه ای، برای درمان این اختلال در نظر گرفته می شوند
تنگی کانال نخاعی یک بیماری شدید است که ممکن است در هر زمانی و در هر فردی رخ دهد. در برخی شرایط، تمرینات مختص تنگی نخاعی تنها راه است که می تواند به بیمار در حفظ تناسب بدنی کمک کند و در برابر تنگی نخاعی تاثیر گذار است