بیرون زدگی دیسک توراسیک (Thoracic disc) عنوان یکی از اختلالاتی است که در ستون فقرات اتفاق میافتد. ناحیه پشتی (توراسیک) ستون فقرات شامل ۱۲ مهره است که از مهره شماره یک توراسیک T1 تا مهره شماره T12 امتداد می یابد. مشکلات دیسک توراسیک نسبت به دیسک های گردنی و کمری شیوع کمتری دارند و علت آن تحرک کمتر مهره ها در ناحیه پشتی به دلیل حمایت ستون فقرات است. علی رغم شیوع کمتر دیسک های توراسیک (Thoracic Disc) از اهمیت بالایی برخوردارند چرا که باعث فشار بر نخاع و میلوپاتی می شوند، همچنین دسترسی به دیسک های توراسیک (Thoracic Disc) بسیار سخت و در نتیجه جراحی آنها مشکل و مورد بحث است. در این بیماری، هسته مرکزی و نرم ستون فقرات از دیواره سفت بیرونی آن خارج میشود و وارد فضای کانال نخاعی میگردد. اجزای خارجشده دیسک میتوانند باعث فشار و آسیب به طناب نخاعی فرد مبتلا گردند و به بروز درد در این ناحیه منجر شوند. همچنین این امکان وجود دارد که با این عارضه، دردهایی در ناحیه قفسهسینه فرد مبتلا روی دهد و همچنین عملکرد نامناسب طناب نخاعی، شکل بگیرد.
بالا رفتن سن و رسیدن به دوران میانسالی و پیری شایع ترین علت دیسک توراسیک محسوب میشود زیرا با بالا رفتن سن دیسک بین مهرهها شروع به از دست دادن مایع درون خود و خشک شدن خواهد کرد.
در این شرایط دیسک شروع به نازک شدن میکند و ارتفاع آن کاهش پیدا خواهد کرد و به این ترتیب توانایی آن برای جذب ضربه کم میشود.
حلقه فیبروزی خارجی دیسک شروع به نازک شدن و ترک خوردن میکند و دیواره خارجی دیسک ضعیف خواهد شد.
افرادی که دچار چاقی و اضافه وزن هستند یا سیگار میکشند و به انجام فعالیتهای جسمانی سنگین اشتغال دارند بیشتر از سایرین دچار دیسک توراسیک خواهند شد.
سقوط از ارتفاع یا وارد شدن ضربه به ستون فقرات میتواند باعث بروز بیماری تحلیل برنده دیسک شود.
بیرون زدگی دیسک میتواند زمینه بروز تحلیل رفتگی دیسک را فراهم نماید.
در دیسک بین مهره ای برخلاف عضلات بدن گردش خون کمتری وجود دارد و به این ترتیب دیسک فاقد توانایی ترمیم خود میباشد.
همه دیسک های بین مهره ای با افزایش سن مقداری هیدراتاسیون خود را از دست می دهند و انعطاف پذیری کمتری پیدا می کنند. این فرآیند خشک شدن و ضعیف شدن دیسک ها به عنوان بیماری دژنراتیو دیسک شناخته می شود ، اما معمولاً تشخیص داده نمی شود مگر اینکه درد یا سایر علائم قابل توجه وجود داشته باشد. بیماری دژنراتیو دیسک همراه با آرتروز معمولا پیشرفت می کند. اگر انحطاط یا آسیب باعث شود که لایه بیرونی دیسک به اندازه کافی بزرگ شود ، ممکن است فتق دیسک ایجاد شود ، که در آن لایه داخلی به خارج دیسک نشت می کند. در برخی موارد ، فتق دیسک ممکن است یک ساختار مجاور را ملتهب کرده و باعث درد ویا سفتی شود. اگر یک ریشه عصبی قفسه سینه ملتهب شود ، ممکن است رادیکولوپاتی قفسه سینه با علائم درد ، سوزن سوزن شدن ، بی حسی ویا ضعف در قفسه سینه یا شکم ایجاد شود. اگر نخاع ملتهب شود ، میلوپاتی قفسه سینه ایجاد می شود که می تواند باعث درد ، سوزن سوزن شدن ، بی حسی ویا ضعف در هر نقطه از آن سطح نخاع یا پایین تر ، و همچنین احتمال فلج ویا از دست دادن عملکردهای بدن مانند کنترل مثانه یا روده شود.همچنین ممکن است خود دیسک دردناک شود
علائم و نشانههای ناشی از بیماری تحلیل برنده دیسک ستون فقرات ناحیه قفسه سینه با توجه به محل و ساختارهای آسیب دیده متفاوت خواهد بود. تحلیل رفتگی دیسک توراسیک میتواند بر عملکرد کمر، شانهها، کتف و و قفسه سینه تاثیر بگذارد. نکته مهم: تعداد زیادی از افراد مبتلا به بیماری تحلیل برنده دیسک هیچ گونه علامتی ندارند. گاهی اوقات درد مزمن قفسه سینه میتواند با یا بدون انتشار درد به دیواره قفسه سینه و دندهها همراه شود. تغییرات حسی از قبیل بی حسی یا سوزن سوزن شدن در صورت درگیر شدگی عصب حساس خواهد شد. احتمال بروز اسپاسم عضلانی و تغییر در وضعیت ستون فقرات ناحیه قفسه سینه وجود دارد. کاهش توانایی حرکتی و ناتوانی در تکان دادن بالا تنه هنگام انجام برخی کارها مانند خم شدن به سمت جلو، عقب یا طرفین بسیار شایع است. نشستن به مدت طولانی میتواند باعث بروز درد کمر یا بازو شود. ناتوانی در بالا آوردن دست بالای سر انجام دادن فعالیتهای مشابه در بیماران مبتلا به دیسک توراسیک دیده میشود. در مراحل آخر نیز بیمار دچار تنگی کانال نخاعی شده که منجر به از دست رفتن هماهنگی اعضای بدن می شود
در چنین مواردی، پزشک معالج در ابتدا به انجام معاینه جسمانی بیمار اقدام میکند و علاوه بر آن، برخی از تستهای تشخیصی را نیز تجویز میکند تا به طور دقیق به تشخیص این عارضه پی ببرد. از جمله تستهای تشخیصی برای این عارضه میتوان به عکس برداری توسط اشعه ایکس اشاره کرد که میتواند تحلیل رفتگی مفاصل، شکستگی استخوان، زائدههای استخوانی، آرتروز تومور، عفونت و… را نشان دهد. اسکن ام آر آی نیز از دیگر روشهای تشخیصی برای این عارضه است که میتواند اطلاعاتی را در مورد بافت نرم اطراف قفسه سینه، دیسک ستون فقرات، طناب نخاعی، ریشه اعصاب و… ارائه کند. سی تی اسکن نیز از جمله روشهای تشخیصی برای دیسک توراسیک است. این روش میتواند تصاویر متقاطع ساختار ستون فقرات را به نمایش بگذارد. در بسیاری از موارد نیز پزشک از الکترومیوگرافی استفاده میکند تا تشخیص دهد آسیب دیدگی در چه اندازه است و یا کدام اعصاب درگیر این عارضه شدهاند. میلوگرام نیز دیگر روش تشخیصی برای این نوع دیسک است. در این روش، پزشک معالج، ماده حاجب را به کانال نخاعی بیمار تزریق میکند و با کمک اشعه ایکس، وضعیت طناب نخاعی و وارد شدن فشار به دیسک و یا طناب را بررسی میکند
در برخی از موارد بروز دیسک توراسیک باعث درد بسیار زیادی میشود. بنابراین باید چند روز در منزل خود، استراحت کنید و فعالیتهای جسمانی خود را محدود نمایید. همچنین این امکان وجود دارد که در چنین شرایطی، پزشک معالج برای کاهش دادن درد و برطرف شدن اسپاسم عضلانی، برخی از داروهای مسکن را نیز تجویز کند و یا مصرف داروهای ضد التهاب، مسدود کنندههای عصبی و یا شلکنندههای عضلانی را توصیه کند تا درد را کاهش دهد. استفاده از چسب و پماد موضعی نیز در این مواقع به کاهش درد بیمار کمک میکند. در مواردی نیز تزریق درون مفاصل فاسد، به کاهش تورم و برطرف شدن فشار از روی مفاصل آسیب دیده منجر میگردد. فیزیوتراپی نیز روش درمانی دیگری برای این بیماری است. رعایت یک برنامه فیزیوتراپی کامل، میتواند موجب تسکین درد و التهاب شود و از طرف دیگر، توانایی حرکتی فرد مبتلا به این دیسک را بهبود بخشد. همچنین این روش درمانی میتواند قدرت جسمانی فرد را نیز افزایش دهد. بسیاری از پزشکان نیز برای درمان این عارضه ورزشهایی از قبیل: پیاده روی، دوچرخهسواری و تمرینات مخصوص برای عضلات مرکزی بدن را توصیه میکنند
در این روش جراحی پزشک به خارج کردن اجزای بیرون زده دیسک که به طناب نخاعی یا اعصاب نخاع فشار وارد میکنند و باعث بروز علائم و نشانههای متعدد شدهاند خواهد پرداخت. جراحی دیسککتومی توراسیک در گذشته به صورت جراحی در قسمت جلو و پشت قفسه سینه انجام میشد. جراح ستون فقرات میتواند با استفاده از روشهای کم تهاجمی از قبیل ایجاد یک برش کوچک در جلوی قفسه سینه به اصلاح دیسک توراسیک بپردازد. برخی از مزایای این روش جراحی که پزشک به کمک روشهای کم تهاجمی به قسمت قفسه سینه دسترسی پیدا میکند به شرح زیر میباشند: بستری شدن در بیمارستان به مدت کوتاه تر کاهش درد پس از عمل کوتاه بودن زمان انجام عمل جراحی کاهش ریسک خونریزی عدم نیاز به ایجاد برشهای بزرگ برای دسترسی به قفسه سینه
در برخی موارد باید دیسکی که دچار تحلیل رفتگی شده است را به طور کامل تخلیه کرد و مهرههای مجاور آن رو به کمک روش فیوژن به یکدیگر متصل نمود. پزشک میتواند فیوژن ستون فقرات را در کنار سایر روشهای جراحی انجام دهد.