تزریق استروئید اپیدورال (ESI)
تزریق استروئید اپیدورال (ESI) عملی بسته و کمتهاجمی است که گردن درد ، بازو درد، کمر درد و پا درد ناشی از التهاب عصبهای نخاعی را تسکین میدهد؛ این التهاب پیآمد فتق دیسک یا تنگی کانال نخاعی است. دارو در فضای اپیدورال، یعنی ناحیهی مملو از چربی بین استخوان و کیسهی محافظ عصبهای نخاعی تزریق میشود. درد به مدت چند روز یا حتی چند سال بعد از تزریق اپیدورال تسکین مییابد. هدف از تزریق استروئید این است که درد بیمار آنقدر کم شود که بتواند فعالیتهای معمول خود و درمان طب فیزیکی را دنبال کند.
مزایای تزریق اپیدورال
-
-تسکین دراز مدت یا موقت التهاب در ناحیه ای از ستون فقرات که باعث درد شده است.
-
- تزریق استروئید ضرورت انجام عمل های تهاجمی را کاهش می دهد.
-
- افزایش توانایی بیمار برای انجام فعالیت های روزمره و رها شدن از محدودیت های ناشی از تحمل درد
-
- پزشک با تزریق استروئید اپیدورال می تواند محل دقیق مولد درد را تشخیص دهد. تشخیص منشا درد اغلب در مواردی که بیشتر از یک علت احتمالی برای درد وجود دارد، مشکل می باشد.
تزریق استروئید اپیدورال برای بیماران دچار درد گردن، بازو، کمر یا پا (درد سیاتیک) مفید است. تزریق اپیدورال به ویژه به بیماران مبتلا به عارضههای زیر توصیه میشود:
اسپوندیلولیستزی
(لینک به مقاله اسپوندیولیز) ضعف یا شکستگی بین فاستهای بالا و پایین مهرهها. زمانی که مهره رو به جلو سر میخورد، به ریشههای عصبی فشار میآورد و به درد دامن میزند.
تنگی کانال نخاعی
تنگ شدن کانال نخاعی و مجرای دربرگیرندهی ریشههای عصبی موجب احساس درد در کمر و پا، به ویژه هنگام راه رفتن میشود.
فتق دیسک
ماده ژلاتینی مانند داخل دیسک برجسته میشود یا از پارگی روی دیوارهی پیرامونی دیسک (آنولوس) بیرون میزند. زمانی که ماده دیسک بیرون میزند و با عصب نخاعی تماس پیدا میکند، تحریک، درد و ورم ایجاد میشود.
سیاتیک (لینک به مقاله دیسک):
منظور از درد سیاتیک دردی است که در امتداد عصب سیاتیک در باسن و پایین پا حس میشود. درد سیاتیک معمولاً پیآمد فشردگی عصب مهرهی پنجم کمری یا عصب مهرهی اول خاجی است.
ساییدگی دیسک (دیسک دژنراتیو):
ساییدگی یا پیر شدن دیسک بین مهرهای، پارگی آنولوس، رشد خارهای استخوانی و از بین رفتن فضای دیسک را به دنبال دارد.
تزریق استروئید اپیدورال برای تسکین درد
تزریق استروئید اپیدورال به تسکین درد بیماران مبتلا به عارضههای التهابی دردناک کمک میکند. همچنین تزریق اپیدورال نشان میدهد که آیا جراحی برای رفع درد ناشی از فتق دیسک مفید خواهد بود یا خیر. چنانچه علائم روند انجام تمرینهای توانبخشی را مختل کند، تزریق اپیدورال درد را تسکین میدهد تا بیمار بتواند طب فیزیکی را ادامه دهد.
نحوه تزریق اپیدورال
داروهایی که در فضای اپیدورال تزریق می شوند، شامل کورتیکواستروئید ( برای مثال تریامسینولون، متیل پردنیزولون و دگزامتازون ) و داروهای بی حسی ( مانند لیدوکائین یا بوپیواکائین) می شود. این داروها به طور مستقیم در فضای اپیدورال ستون فقرات، یعنی ناحیه بیم مهره استخوانی و کیسه محافظ دور نخاع و عصب های نخاعی تزریق می شود. تزریق کورتیکواستروئید سبب کاهش التهاب شده و چنانچه دارو مستقیما در ناحیه دردناک تزریق شود، به تسکین درد نیز کمک خواهد کرد. این تزریق، فتق دیسک را کوچکتر نمی کند و فقط با دور کردن پروتئین های عامل ایجاد تورم روی عصب های نخاعی تاثیر می گذارد. درد چند روز تا چند سال پس از تزریق اپیدورال تسکین پیدا می کند و بیمار در این مدت می تواند، وضعیت ستون فقرات را با انجام دادن طب فیزیکی و ورزش درمانی بهبود بخشد.
این تزریق، 15-45 دقیقه طول می کشد و سپس بیمار مدتی تحت نظر قرار می گیرد. هدف از انجام تزریق اپیدورال این است که دارو در نزدیکترین نقطه ممکن به عصب دردناک تزریق شود. نوع تزریق به وضعیت بیمار و عارضه موجود و وجود پیچ یا میله فلزی در بدن بیمار بستگی دارد. پزشک تصمیم می گیرد که چه نوع عملی بهترین نتیجه را در پی دارد.
این تزریق کمری کمری خود را در بیمارستان انجام خواهید داد. نکته مهمی که باید توجه کرد این است که در طول این روش باید بسیار بی حرکت باشید. راههای مختلفی وجود دارد که پزشک می تواند به فضای اپیدورال اطراف نخاع در ناحیه کمر شما دسترسی داشته باشند که عبارت اند از:
ESI
در این روش مسیر سوزن بین دو لایه در ستون فقرات شما قرار می گیرد تا به فضای اپیدورال برسد. لامینا صفحه صافی از استخوان است که بخشی از هر مهره در ستون فقرات شما است. لامینا های ستون فقرات دیواره خارجی کانال نخاعی را تشکیل می دهند و از نخاع شما محافظت می کنند.
Transforaminal ESI
در این روش مسیر سوزن از سوراخ هایی است که ریشه های عصبی از طریق آن ستون فقرات های ترانس ESI شما خارج می شوند. پزشک معمولا فورامینال کمری برای ایجاد تسکین موقت درد ناشی از فتق دیسک یا آسیب خاص به یک ریشه عصبی استفاده می کنند.
Caudal ESI
در این روش مسیر سوزن از طریق شکاف استخوان خاجی که به سمت پایین ساکروم شما و درست بالای استخوان دنبالیچه شما قرار دارد و می گذارد تا به پایین ترین اعصاب نخاعی برسد. ساکروم استخوانی مثلثی شکل است که در قسمت پایین کمر شما قرار دارد که بین استخوان های لگن شما قرار دارد.
اکثر بیماران میتوانند بلافاصله بعد از تزریق راه بروند. بیماران معمولاً مدت کوتاهی تحت نظر گرفته میشوند و بعد مرخص میشوند. بیحسی یا ضعف موقتی پا به ندرت بروز مییابد، به همین دلیل لازم است که یکی از نزدیکان بیمار را به خانه برساند. بیماران معمولاً میتوانند فعالیتهای معمول خود را بعد از یک روز دنبال کنند. ناراحتی دور محل تزریق با گذاشتن کیسه یخ و مصرف مسکنهای ملایمی مانند تایلنول آرام میشود. به بیماران توصیه میشود که شدت درد خود را در چند هفتهی بعد از عمل یادداشت کنند. برخی بیماران بعد از از بین رفتن اثر داروی بیحسی و قبل از تاثیرگذاری کورتیکواستروئید با افزایش جزئی درد، بیحسی یا ضعف مواجه میشوند. بیماران بعد از مدتی برای بررسی روند بهبود، تاثیرگذاری درمان و لزوم انجام درمانهای دیگر به پزشک معالج مراجعه میکنند و درمان فیزیوتراپی و طب فیزیکی شروع یا بیمار به متخصص مربوطه معرفی میشود.
در یک کلام:
تزریق استروئید اپیدورال شامل کورتیکواستروئید و داروی بی حسی است که در فضای اپیدورال ستون فقرات تزریق می شود. و در درمان و کاهش درد کمر، بازو، گردن، تنگی کانال نخاعی، دیسک دژنرایتیو، دیسک فتق و کاهش درد موثراست. قبل از تزریق پزشک سابقه پزشکی بیمار، آلرژی به دارد ها را بررسی می کند و باید مصرف داروهای رقیق کننده خون متوقف شود. تزریق بین 15تا 45 دقیقه طول می کشد و از بی حسی موضعی برای تزریق استفاده می شود. یک سوزن توسط یک فلورسکوپ اشعه ایکس به سمت ناحیه درد هدایت می شود و دارو تزریق می شود. بعد از تزریق ممکن است پاها دچار بی حسی و ضعف موقتی شوند.قرار دادن یخ و داروهای درد موضعی در محل تزریق می تواند در کاهش درد موثر باشد. درد بیماران بعد از تزریق استروئید کاهش می یابد اما ممکن است به دفعات بیشتری از تزریق برای کاهش درد نیاز باشد. همچنین فیزیوتراپی و ورزش می تواند در تقویت عضلات کمر و کاهش درد بعد از تزریق موثر باشد. تزریق استروئید اپیدورال با عوارضی همچون سردرد، خونریزی، عفونت، آلرژی، بالا رفتن قند، افزایش وزن و بالا رفتن قند خون می تواند همراه باشد